کد مطلب:330909 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:669

طهارت و نجاست کفّار
مـی دانـند، منكر شود، چنانچه بداند آن چیز ضروری دین است و انكار آن چیز به انكار خدا یـا تـوحـیـد یـا نـبـوت بـرگردد نجس می باشد، و اگر ضروری دین بودن آن را نداند، بـطوری كه انكار آن ، به انكار خدا یا توحید یا نبوت بر نگردد بهتر آن است كه از او اجتناب كنند.(2)

اگـر پـدر و مـادر وجد وجده بچّه نا بالغ كافر باشند، آن بچّه هم نجس است و اگر یكی از اینها مسلمان باشد بچه پاك است .(3)

كسی كه معلوم نیست مسلمان است یا نه ، پاك می باشد. ولی احكام دیگر مسلمانان را ندارد، مـثـلاً نـمـی شـود زن مـسـلمـان را بـه ازدواج او درآورد و نـبـایـد در قـبرستان مسلمانان دفن شود.(4)

اگـر مـسلمانی به یكی از دوازده امام دشنام دهد، یا با آنان دشمنی داشته باشد نجس است .(5)

بـا تـعـریـفـی كـه از كـافـر شد، بحث در اینجا اختصاص به دسته ای از كافران ندارد بلكه شامل تمام كافران میشود.

تمام بدن كافر حتی مو و ناخن و رطوبتهای او نجس است .(6)

بـا دست دادن به كافر، در صورتی كه دست كافر یا مسلمان مرطوب باشد، دست مسلمان نجس می شود.

در روبوسی كردن با كافر، در صورت رطوبت لبها یا صورت یكی از دو طرف ، موجب تنجس محل تماس می شود.

حیوان ذبح شده توسط كافر

بـا تـوجه به این كه یكی از شرایط تذكیه ،(7) مسلمان بودن ذبح كننده است ، بنابراین حیوانی كه به وسیله كافران ذبح شده نجس و خوردن آن حرام است .

س ـ آیـا چـرمـی كـه در كشور فرانسه به فروش می رسد (یاكفش چرمی و غیره) از آنجا كـه احـتـمـال ورود از الجـزایـر را دارد پـاك اسـت و پـوشـیـدن یـا اسـتـفـاده كـردنـش اشكال ندارد؟

ج ـ در حكم میته است .(8)

س ـ آیـا پـوسـتـهـایـی كـه از خـارج وارد مـیـشـود و در سـاخـتـن كـفـش و امثال آن به كار می رود پاك است یا نجس ؟

ود كـه ذبح ، به طریق غیر شرعی بوده و پوستی كه از بلاد غیر اسلامی وارد می شود مـحـكـوم بـه نـجـاسـت اسـت مـگـر احـراز شـود كـه ذبـح بـه طـریـق شـرعـی بـوده یـا احـتـمـال داده شـود كـه وارد كـنـنده مسلمان ، احراز تذكیه حیوان را نموده است و پوست را در دسترس مسلمین قرار داده است .(9)

س ـ اشـیـاء و چـیزهایی كه از چرم حیوانات درست شده آیا نجس است ؟ و اگر دست تر به آنها بخورد نجس می شود؟ آیا پوست مار و اشیایی كه از پوست مار درست شده نجس است ؟

ج ـ اگر حیوان تذكیه شود چرم آن پاك است و پوست مار نجس نیست .(10)

شت آنها هم حرام است و حیوان حرام گوشتی راكه درنده و گوشتخوار است ، مانند گرگ و پلنگ ، اگر به دستوری كه گفته شده سر ببرند، یا با تیر و مانند آن شكاركنند پاك اسـت ، ولی گـوشـت آن حلال نمی شود و اگر با سگ شكاری آن را شكار كنند، پاك شدن بدنش هم اشكال دارد.(11)

فـیـل و خـرس و بـوزیـنـه و مـوش و حـیـوانـاتـی كـه مـانـنـد مـار و سـوسـمـار در داخل زمین زندگی می كنند، اگر خون جهنده داشته باشند و به خودی خود بمیرند نجسند و همچنین اگر سر آنها را ببرند پاك نمی شوند مگر راسو و سوسمار كه پاك شدن آن با تذكیه ، خالی از وجه نیست .(12)

غذا خوردن با كافر

اگـر بـا كـافـر از یـك ظـرف غـذا اسـتـفـاده كـنـنـد و رطـوبـت بـدن كـافـر بـه غـذا منتقل شود غذا نجس می شود و خوردن آن حرام است .

یـك مـیـز غذا بخورند، در صورتی كه همه وسایل آنان جدا باشد و تنها در یك جا نشسته بـاشـنـد، اشـكـال نـدارد. ولی اگـر كافر از مشروبات الكلی استفاده می كند، نشستن سر سـفـره ای كـه درآن از مـشـروبـات الكـلی استفاده می شود حرام است ، چه استفاده كنندگان مسلمان باشند یا كافر.

استفاده كردن از وسائل كافر

وسـایل شخصی كافر مثل حوله و لیوان در صورتی كه با رطوبت ، مورد استفاده كافر قرار گرفته است اگر با رطوبت با بدن مسلمان برخورد كند، موجب نجاست بدن مسلمان می شود، مگر آن كه مسلمان آن را قبل از استفاده تطهیر كند.

چند استفتا درباره معاشرت با كفار

س ـ اگر لباسی را غیر مسلمان شسته باشد، ولی لباس در آفتاب خشك شده باشد، آیا آن لباس پاك است ؟

ج ـ اگـر بـا رطـوبـت دسـت كـافـر مـلاقـات كـرده و تـطهیر نشده ، محكوم به نجاست است .(13)

س ـ افـراد مـسـلمـانـی كه هم لباس مسلمانان و هم لباس غیر مسلمانان را اتو می كنند، آیا اتو كردن لباس ما به وسیله آنها اشكال دارد؟

ج ـ اشكال ندارد. مگر در صورتی كه علم به ملاقات لباس ، با چیز نجسی با رطوبت ، پیدا كنید، كه در این صورت محكوم به نجاست است .(14)

در محیطی هستیم كه افرادی هستند كافركه نجس می باشند و هیچ اعتقادی نیزبه نجاست و پـاكـی نـدارنـد. یـادر جـمـعی از مسلمانان هستیم كه آشنابه احكام نیستند ویا رعایت پاكی ونـجـاسـت رانمی كنند، در اینجا چه حكمی قابل اجراست ؟ آیا می شود بنا به حرف مردم ، آنجا را پاك دانست ؟

ج ـ چیزی راكه شك درملاقات آن با نجس دارید محكوم به طهارت است .(15)

خوردنیها و آشامیدنیها در كشورهای غیر اسلامی

طهارت و نجاست اشیاء به چند قسم زیر قابل تصور است :

1ـ چـیـزهـایـی كـه سـابـقـه نـجـاسـت دارنـد، یـعـنـی مـی دانـیـم از قـبـل نـجـس بوده اند، ولی الا ن شك داریم كه پاك شده اند یا نه ، این گونه چیزها نجس هستند.

2ـ چـیـزهـایـی كـه سـابـقـه طـهـارت دارنـد، یـعـنـی مـی دانـیـم از قـبـل پـاك بـوده اند، ولی الا ن شك داریم كه نجس شده اند یا نه ، این گونه چیزها پاك هستند.

3ـ چیزهایی كه نمی دانیم پاك هستند یا نه و سابقه آنها را نیز نمی دانیم ، تا وقتی كه یقین به نجاست این گونه اشیاء پیدا نكردیم پاك هستند.

براساس این سه تصویر است كه احكام خوردنیها و آشامیدنیها در كشورهای غیر اسلامی ، تدوین می گردد.

استفاده كردن از نان

اگـر تـهـیـه نـان طـوری اسـت كـه بـا بـدن كـافـر تـمـاس دارد؛ ـ مـثـل آنـچـه در كـشورما در تهیّه نان معمول است ـ نان ، نجس و خوردن آن حرام است و پختن و خشك شدن آن به وسیله تنور یا ماشین ، پاك كننده نیست .

اگـر تـهـیـه نـان طـوری اسـت كـه بـا بـدن كـافـر تـمـاس نـدارد، مـثـل آنـكـه آرد را از یـك طـرف بـه مـاشـیـن نـان پـزی بـدهـنـد و بـدون آنـكـه دسـت انـسان درخـمـیركردن و پختن آن دخالت داشته باشد از طرف دیگر نان به صورت بسته بندی بیرون آید، این نان پاك است و استفاده از آن اشكال ندارد.

اگـر در كـشـوری نـانـهـابـا مـاشـیـن بـه شـیـوه بـالا پـخـت شـود، ولی احتمال بدهیم كه دست كافر با رطوبت با نان برخورد كرده است ،باز هم پاك است .

یـر اسـلامی اكثر نانها با ماشین و به شیوه بالا پخت می شود، ولی ماشینهای نان پزی كـه دسـت كـارگر در تهیه نان دخالت دارد نیز وجود داشته باشد، اگر در نان موجود در بـازار كـه بـه صورت بسته بندی عرضه می شود شك كنیم كه از كدام قسم است ، نان موجود در بازار پاك می باشد.

آرد مـوجـود در ایـن كـشـورهـا پـاك اسـت و اسـتـفـاده از آن اشكال ندارد.

استفاده كردن از شیرینی

اگـر شیرینی نیز مانند نان به وسیله ماشین و بدون دخالت دست و بدن مرطوب كارگر تـهـیـه شـود؛ در صـورتـی كه روغن حیوانی (دنبه یا چربی بدن حیوان) در آن به كار نـرفـتـه بـاشـد، پـاك مـی بـاشـد و اسـتـفـاده كـردن از آن اشكال ندارد.

اگـر شـیـریـنـی پـزی طـوری بـاشـد كه دست كارگر، در تهیّه آن دخالت داشته باشد، شیرینی ها نجس و استفاده كردن از آن حرام است .

اگـر در شهری ، بیشتر شیرینی ها به وسیله ماشین تهیّه شود، ولی شیرینی پزی های دسـتـی كـه دسـت كـارگـر در تـهـیـّه آن نـقـش دارد، نـیـز وجود داشته باشد و شك كنیم كه شـیـریـنـی مـوجـود در بـازار از كـدام قـسـم اسـت ، پـاك اسـت و اسـتـفـاده از آن اشكال ندارد.

استفاده كردن از نوشابه

اگر در كشورهای غیر اسلامی نوشابه غیر الكلی ، به وسیله ماشینهای تمام اتوماتیك و بدون دخالت دست تهیه شود ـ كه بطور معمول نیز چنین است ـ استفاده كردن از این گونه نوشابه ها اشكال ندارد.

اگـر دست كارگر در تهیه نوشابه دخالت داشته باشد، این گونه نوشابه ها نجس و نوشیدن آن حرام است .

اگر ندانیم نوشابه ای كه در شیشه یا ظرف سربسته دیگری است دست كارگر با آن تـمـاس داشـتـه و یـا بـا مـاشـیـن تـهـیـه شـده ، ایـن قـسـم نـوشـابـه پاك و استفاده از آن حلال است .

استفاده كردن از میوه

اسـتـفـاده كـردن از مـیـوه هـا، در ایـن گـونـه كـشـورهـا اشـكـال نـدارد و اگـر احـتـمال بدهیم كه با رطوبت دست كارگر، برخورد كرده است ، آب كشیدن لازم ندارد و استفاده كردن از آنها اشكال ندارد.

سـبـزی و چـیـزهـایـی از قـبـیل آن مثل كاهو، ـ در صورت تماس دست كارگر با آن همراه با رطـوبـت ـ نـجـس مـی شـود و بـا آب كـشـیـدن پـاك مـی شـود و خـوردن آن اشكال ندارد.

استفاده كردن از غذا

غـذای رسـتـورانـها در این گونه كشورها، در صورتی كه با دست كارگر برخورد كند، چه خود غذا و چه ظروف آن كه شسته می شود نجس ، و خوردن آن حرام است .

غـذای غـیـر رسـتـورانـهـا مـثـل سـانـدویـچ فـروشـی هـا و امثال آن نیز مشابه حكم فوق را دارد.

غـذاهـایـی كـه بـه صـورت كـنسرو در بازار وجود دارد، در صورتی كه گوشت نداشته بـاشـد و هـمـچـنـیـن در تـهیّه آن از روغن حیوانی (دنبه یا چربی بدن حیوان) استفاده نشده بـاشـد و تـهـیـّه آن طوری باشد كه بطور متعارف با دست كارگر برخورد نداشته است پاك و خوردن آن اشكال ندارد.

اگـر كـنـسروهای موجود در بازار طوری باشد كه محتوای آن با دست كارگر تماس پیدا كند، در این صورت این گونه كنسروها نجس و خوردن آن حرام است .

استفاده كردن از گوشت

گوشت گوسفند، گاو، مرغ و حیواناتی كه نیاز به تذكیه دارند، در این گونه كشورها نجس و خوردن آن حرام است .

در صـورتی كه كشتن حیوانات در خانه ، خلاف مقررات آن كشور نباشد، خود برادران می توانند حیوانات حلال گوشت را ذبح و از آن استفاده كنند.

خوردن ماهی كه از دست كافر گرفته شود حرام است مگر اینكه بدانیم آن را صید كرده و بعد از صید كردن بیرون آب مرده است .(16)

بنابراین كنسروهایی كه گوشت ماهی دارد و بطور كلی ماهی و كنسروهای گوشت دار كه در این گونه كشورها به فروش می رسد خوردنش حرام است .

استفاده كردن از لبنیّات

اگـر تـهـیـّه شـیـر طـوری بـاشـد كه از ابتدای تولید ـ یعنی وقتی كه از پستان حیوان دوشـیـده مـی شـود ـ تـا وقتی كه از كارخانه به صورت بسته بندی خارج می شود، با دسـت كـارگـر تـمـاس نـداشـتـه بـاشـد، پـاك اسـت و خـوردن آن اشكال ندارد.

مـاسـت ، پـنـیـر و كره ای كه از این گونه شیرها ـ یعنی شیری كه از ابتدا تا پایان با دسـت كـارگـر تـمـاس نـدارد ـ تـهـیـه شـود، پـاك اسـت و خـوردن آن اشكال ندارد.

اگـر شـیـر، مـاسـت و كـره بـدون بـسـتـه بـنـدی بـاشـد ـ اگـر احـتـمـال بـدهـیـم كـه بـا دسـت كـارگـر تـمـاس نـداشـتـه پـاك و خـوردن آن حلال است .

استفاده كردن از روغن

روغـن نـبـاتـی كـه در ایـن گـونـه كـشـورهـا تـولیـد مـی شـود اگـر احـتـمال داده شود تمام مراحل تولید آن بدون دخالت دست مرطوب انجام گیرد، پاك است و خوردن آن اشكال ندارد.

روغـنـهایی كه در این گونه كشورها از چربی بدن حیوانات گرفته می شود گرچه از حیوان حلال گوشت باشد به دلیل عدم علم به ذبح شرعی حیوان ، نجس و خوردن آن حرام است .

روغـن مـاهـی نـجـس نیست و اگر از ماهی فلس دار كه بیرون آب جان داده است گرفته شده بـاشـد خـوردن آن هـم حـلال اسـت ولی احـراز چـنـیـن چـیـزی در كـشـورهـای غـیـر اسـلامـی مشكل است .

استفاده كردن از مواّد غذایی دیگر

مـواد غـذایـی از قـبـیـل رب گـوجه فرنگی ، آب لیمو، سركه و غیره كه روان است . اگر تمام مراحل تهیّه آن بدون دخالت دست باشد پاك است و

خـوردن آن اشـكال ندارد و در صورتی كه یقین نداشته باشیم كه با دست مرطوب كافر تماس داشته ، پاك و خوردن آن حلال است .

مواد غذایی كه روان نیست ، مثل سیب زمینی ، برنج ، نخود، لوبیا، عدس و... پاك و خوردن آن حلال است





1ـ در مورد نجس بودن اهل كتاب مانند يهوديان و مسيحيان ، نظر مشهور فـقـهـي بـر نجاست است ، امّا بعضي از فقها، مثل مرحوم آيت ا... حكيم و شهيد آيت الله سيد محمد باقر صدر قائل به طهارت آنان بودند.

2ـ توضيح المسايل ، مسئله 106.

3ـ همان مدرك ، ص 108.

4ـ همان مدرك ، مساءله ، 109.

5ـ توضيح المسايل ، مساءله 110.

6ـ همان مدرك ، مساءله 107.

7ـ تـذكـيـه : عـبـارت اسـت از ذبـح شـرعـي حـيـوان ، كـه بـا اين ذبح ، گوشت حيوان حلال گوشت حلال و بدن آن پاك مي شود.

8ـ استفتاآت ، ج 1، ص 97.

9ـ استفتاآت ، ج 1، ص 97.

10ـ همان مدرك ، ص 98.

11ـ توضيح المسايل ، مساءله 2588.

12ـ توضيح المسايل ، مساءله 2589.

13ـ استفتاآت ، ج 1، ص 104.

14ـ همان مدرك .

15ـ همان مدرك ، ص 108.

16ـ تحريرالوسيله ، ج 1، كتاب الصيد، ص 144، مساءله 25.